Aydin
New member
Ev Kirası Kaç Yılda Amorti Eder? Geleceğe Dair Bir Beyin Fırtınası
Arkadaşlar, bugün aklımı kurcalayan bir soru var: “Ev almak hâlâ mantıklı mı, yoksa kirada oturmak daha mı akıllıca?” Hepimiz gündelik hayatta bu soruya bir şekilde kafa yoruyoruz ama ben olaya biraz daha geleceğe dönük bakmak istiyorum. Yani 10-20 yıl sonra bu amortisman hesapları hâlâ aynı mı olacak, yoksa işin çehresi tamamen değişecek mi? Gelin, biraz analitik, biraz da toplumsal boyutlarıyla tartışalım.
---
Bugünün Hesabı: Klasik Amortisman Formülü
Klasik mantık şudur: Bir evin fiyatını, o evden alabileceğiniz yıllık kira gelirine bölersiniz. Ortaya çıkan rakam, evin kendini kaç yılda amorti edeceğini söyler. Mesela 5 milyonluk bir ev, yılda 250 bin kira getiriyorsa, 20 yılda kendini öder gibi görünür.
Bugün Türkiye’de ortalama amortisman süresi büyük şehirlerde 15-20 yıl arası hesaplanıyor. Ama işin ironisi şu: bu hesap çoğu zaman “teoride” kalıyor. Çünkü enflasyon, kira düzenlemeleri, konut piyasasındaki dalgalanmalar ve sosyal dinamikler işin matematiğini bozan faktörler.
---
Erkeklerin Bakışı: Strateji, Analitik ve Yatırım Oyunu
Forumdaki erkeklerin çoğu bu soruya “yatırım gözüyle” yaklaşacaktır, tahmin ediyorum:
— “Kaç yılda amorti eder?”
— “Faiz, enflasyon ve fırsat maliyeti ne olur?”
— “10 yıl sonra o evin yeniden satış değeri nedir?”
Onların bakışında konu, satranç tahtası gibi. Bir hamle yapıyorsun, 10 yıl sonrasını hesaplıyorsun. Erkeklerin bu stratejik yaklaşımı aslında bugünkü hesap makinesinin geleceğe çevrilmiş hali. Ama asıl mesele şu: gelecekte bu hesapların yapıldığı para birimi bile değişebilir mi? Belki evleri TL ile değil, kripto bazlı sistemlerle değerlendireceğiz.
---
Kadınların Bakışı: İnsan ve Toplumsal Boyut
Kadınlar ise genelde bu soruya biraz daha “insan odaklı” yaklaşır. Onlar için mesele, yalnızca “kaç yılda amorti eder” değil.
— “Bu evde kaç kuşak barınabilir?”
— “Komşuluk ilişkileri nasıl gelişir?”
— “Toplumun barınma hakkı bu amortisman hesabının neresinde?”
Bu açıdan baktığımızda evin amortismanı, sadece parayla ölçülen bir şey değil; aynı zamanda sosyal sermaye, güvenlik ve aidiyet hissiyle ölçülen bir şey. Gelecekte belki de evin maddi değil, toplumsal getirisi “amortisman” hesabına dahil edilecek.
---
Geleceğin Amortisman Senaryoları
1. **Dijital Para ve Kira Ödemeleri**
Yarın bir gün kira ödemelerinin kripto parayla yapıldığını düşünün. Bitcoin değil belki ama devlet destekli dijital paralarla. O zaman amortisman hesapları bambaşka bir boyuta taşınacak.
2. **Paylaşımlı Konut Modeli**
Tıpkı arabaların “paylaşımlı araç” sistemine geçmesi gibi, evler de paylaşımlı kullanılmaya başlanabilir. O zaman amortisman hesabı tek kişilik değil, kolektif bir hesap olacak.
3. **Yapay Zeka ve Değerleme**
Bugün emlakçılar “bu ev eder 5 milyon” diyor. Ama 15 yıl sonra, evlerin değerini yapay zekâ algoritmaları hesaplayacak. Ve amortisman hesabı da bireysel yorumlardan çıkarak tamamen algoritmik bir zemine oturacak.
4. **Ekolojik ve Sosyal Amortisman**
Gelecekte insanlar “bu ev kaç yılda kendini amorti eder?” sorusuna şu ek soruyu da katacak: “Bu evin karbon ayak izi kaç yılda sıfırlanır?” Yani sadece maddi değil, ekolojik amortisman hesapları da devreye girecek.
---
Toplum İçin Yeni Bir Denklem
Burada asıl kritik mesele şu: Geleceğin dünyasında ev, sadece bireysel bir yatırım değil, aynı zamanda toplumsal bir mesele olacak. Çünkü barınma krizi büyüyor. Dünya nüfusu artıyor, şehirler yoğunlaşıyor, doğal kaynaklar sınırlı.
Dolayısıyla amortisman hesabı bireysel değil, kolektif bir hesap hâline gelecek. Yani bir apartman dairesi, sadece sahibine değil, mahalleye, şehre, hatta ekosisteme ne katıyor, bu da hesaplanacak.
---
Peki Bizim Çocuklarımız Ne Hesaplayacak?
Bugün biz “15 yılda mı, 20 yılda mı amorti eder?” diye hesap yapıyoruz. Ama bizim çocuklarımız belki de şöyle diyecek:
— “Ev almak yerine, 30 yıl boyunca esnek kiralama mı daha mantıklı?”
— “Mülkiyet yerine yaşam hakkı mı daha önemli?”
— “Ev bir yatırım değil, bir hak; amortisman hesabı yapmak anlamsız.”
Belki de gelecekte “ev” kavramı tamamen değişecek. Fiziksel ev yerine sanal evler (metaverse) hayatımıza daha çok girecek. O zaman kim bilir, amortisman hesabını sanal kira ile mi yapacağız?
---
Forumdaşlara Gelecek Soruları
— Sizce 2050’de bir ev hâlâ 15-20 yılda mı amorti eder, yoksa bu hesap tarihe mi karışır?
— Erkeklerin stratejik yatırım bakışı mı, kadınların toplumsal etkileri öne çıkaran yaklaşımı mı geleceğe daha uygun olacak?
— Bir gün çocuklarımız “ev” kavramını bugünkü gibi kullanmaya devam eder mi, yoksa tamamen başka bir modele mi geçeriz?
— Ekolojik amortisman kavramı sizce yakın gelecekte gündeme gelir mi?
Arkadaşlar, ben topu ortaya attım. Gelin, biraz beyin fırtınası yapalım. Belki de bu tartışma, gelecekte ev almak yerine nasıl yaşayacağımızın ipuçlarını bugünden verir.
Arkadaşlar, bugün aklımı kurcalayan bir soru var: “Ev almak hâlâ mantıklı mı, yoksa kirada oturmak daha mı akıllıca?” Hepimiz gündelik hayatta bu soruya bir şekilde kafa yoruyoruz ama ben olaya biraz daha geleceğe dönük bakmak istiyorum. Yani 10-20 yıl sonra bu amortisman hesapları hâlâ aynı mı olacak, yoksa işin çehresi tamamen değişecek mi? Gelin, biraz analitik, biraz da toplumsal boyutlarıyla tartışalım.
---
Bugünün Hesabı: Klasik Amortisman Formülü
Klasik mantık şudur: Bir evin fiyatını, o evden alabileceğiniz yıllık kira gelirine bölersiniz. Ortaya çıkan rakam, evin kendini kaç yılda amorti edeceğini söyler. Mesela 5 milyonluk bir ev, yılda 250 bin kira getiriyorsa, 20 yılda kendini öder gibi görünür.
Bugün Türkiye’de ortalama amortisman süresi büyük şehirlerde 15-20 yıl arası hesaplanıyor. Ama işin ironisi şu: bu hesap çoğu zaman “teoride” kalıyor. Çünkü enflasyon, kira düzenlemeleri, konut piyasasındaki dalgalanmalar ve sosyal dinamikler işin matematiğini bozan faktörler.
---
Erkeklerin Bakışı: Strateji, Analitik ve Yatırım Oyunu
Forumdaki erkeklerin çoğu bu soruya “yatırım gözüyle” yaklaşacaktır, tahmin ediyorum:
— “Kaç yılda amorti eder?”
— “Faiz, enflasyon ve fırsat maliyeti ne olur?”
— “10 yıl sonra o evin yeniden satış değeri nedir?”
Onların bakışında konu, satranç tahtası gibi. Bir hamle yapıyorsun, 10 yıl sonrasını hesaplıyorsun. Erkeklerin bu stratejik yaklaşımı aslında bugünkü hesap makinesinin geleceğe çevrilmiş hali. Ama asıl mesele şu: gelecekte bu hesapların yapıldığı para birimi bile değişebilir mi? Belki evleri TL ile değil, kripto bazlı sistemlerle değerlendireceğiz.
---
Kadınların Bakışı: İnsan ve Toplumsal Boyut
Kadınlar ise genelde bu soruya biraz daha “insan odaklı” yaklaşır. Onlar için mesele, yalnızca “kaç yılda amorti eder” değil.
— “Bu evde kaç kuşak barınabilir?”
— “Komşuluk ilişkileri nasıl gelişir?”
— “Toplumun barınma hakkı bu amortisman hesabının neresinde?”
Bu açıdan baktığımızda evin amortismanı, sadece parayla ölçülen bir şey değil; aynı zamanda sosyal sermaye, güvenlik ve aidiyet hissiyle ölçülen bir şey. Gelecekte belki de evin maddi değil, toplumsal getirisi “amortisman” hesabına dahil edilecek.
---
Geleceğin Amortisman Senaryoları
1. **Dijital Para ve Kira Ödemeleri**
Yarın bir gün kira ödemelerinin kripto parayla yapıldığını düşünün. Bitcoin değil belki ama devlet destekli dijital paralarla. O zaman amortisman hesapları bambaşka bir boyuta taşınacak.
2. **Paylaşımlı Konut Modeli**
Tıpkı arabaların “paylaşımlı araç” sistemine geçmesi gibi, evler de paylaşımlı kullanılmaya başlanabilir. O zaman amortisman hesabı tek kişilik değil, kolektif bir hesap olacak.
3. **Yapay Zeka ve Değerleme**
Bugün emlakçılar “bu ev eder 5 milyon” diyor. Ama 15 yıl sonra, evlerin değerini yapay zekâ algoritmaları hesaplayacak. Ve amortisman hesabı da bireysel yorumlardan çıkarak tamamen algoritmik bir zemine oturacak.
4. **Ekolojik ve Sosyal Amortisman**
Gelecekte insanlar “bu ev kaç yılda kendini amorti eder?” sorusuna şu ek soruyu da katacak: “Bu evin karbon ayak izi kaç yılda sıfırlanır?” Yani sadece maddi değil, ekolojik amortisman hesapları da devreye girecek.
---
Toplum İçin Yeni Bir Denklem
Burada asıl kritik mesele şu: Geleceğin dünyasında ev, sadece bireysel bir yatırım değil, aynı zamanda toplumsal bir mesele olacak. Çünkü barınma krizi büyüyor. Dünya nüfusu artıyor, şehirler yoğunlaşıyor, doğal kaynaklar sınırlı.
Dolayısıyla amortisman hesabı bireysel değil, kolektif bir hesap hâline gelecek. Yani bir apartman dairesi, sadece sahibine değil, mahalleye, şehre, hatta ekosisteme ne katıyor, bu da hesaplanacak.
---
Peki Bizim Çocuklarımız Ne Hesaplayacak?
Bugün biz “15 yılda mı, 20 yılda mı amorti eder?” diye hesap yapıyoruz. Ama bizim çocuklarımız belki de şöyle diyecek:
— “Ev almak yerine, 30 yıl boyunca esnek kiralama mı daha mantıklı?”
— “Mülkiyet yerine yaşam hakkı mı daha önemli?”
— “Ev bir yatırım değil, bir hak; amortisman hesabı yapmak anlamsız.”
Belki de gelecekte “ev” kavramı tamamen değişecek. Fiziksel ev yerine sanal evler (metaverse) hayatımıza daha çok girecek. O zaman kim bilir, amortisman hesabını sanal kira ile mi yapacağız?
---
Forumdaşlara Gelecek Soruları
— Sizce 2050’de bir ev hâlâ 15-20 yılda mı amorti eder, yoksa bu hesap tarihe mi karışır?
— Erkeklerin stratejik yatırım bakışı mı, kadınların toplumsal etkileri öne çıkaran yaklaşımı mı geleceğe daha uygun olacak?
— Bir gün çocuklarımız “ev” kavramını bugünkü gibi kullanmaya devam eder mi, yoksa tamamen başka bir modele mi geçeriz?
— Ekolojik amortisman kavramı sizce yakın gelecekte gündeme gelir mi?
Arkadaşlar, ben topu ortaya attım. Gelin, biraz beyin fırtınası yapalım. Belki de bu tartışma, gelecekte ev almak yerine nasıl yaşayacağımızın ipuçlarını bugünden verir.